CGM-kennis
Glucoseveranderingen in de bloedbaan worden mogelijk niet onmiddellijk weergegeven door een CGM-systeem. Als je naar je glucosewaarden handelt, is het belangrijk om deze vertraging te begrijpen en rekening ermee te houden.
Vertragingstijd is de tijd die het duurt voordat de glucosewaarden die gemeten worden door een continue glucosemonitoringsensor (CGM) overeenkomen met de werkelijke glucoseconcentratie in je bloed.
Wanneer je tussen maaltijden bent of matig tot weinig actief bent, duurt het ongeveer 5 minuten voordat de werkelijke glucoseconcentratie in je bloed (zoals gemeten door een vingerprik) overeenkomt met de concentratie in de interstitiële vloeistof (zoals gemeten door je CGM-sensor).
Bij snelle veranderingen van de bloedglucose, zoals na maaltijden of tijdens beweging, kan deze vertraging echter oplopen tot wel 30 minuten. Zo lang kan het duren voordat je werkelijke glucosewaarde, waarop je reageert door te eten of medicijnen te nemen, wordt weergegeven op je CGM-app. Zie deze situatie als het besturen van een auto zonder ramen met behulp van een navigatiesysteem dat veranderingen in de weg iets later aangeeft. Lichte bochten in de weg konden gemakkelijk worden genomen, maar scherpere bochten zouden veel meer aandacht en een snellere reactie vereisen.
Stel je voor dat je koolhydraten eet nadat je CGM-app aangeeft dat je lage glucosewaarden hebt, en je waarden beginnen te stijgen. Na enige tijd stijgt de bloedglucosespiegel in je lichaam weer, maar het duurt even voordat je CGM-app een hogere waarde laat zien. Je kunt blijven eten om de lage waarde te corrigeren en later te hoge glucosewaarden ervaren, die opnieuw moeten worden gecorrigeerd.
Vertragingstijd wordt veroorzaakt door een combinatie van de fysiologie van je lichaam en factoren die te maken hebben met je CGM-systeem.
CGM meet geen glucose in het bloed.
Je CGM-sensor meet het glucosespiegel in je lichaam, maar niet in je bloed, waar vingerprikken meet. In plaats daarvan wordt het sensorelement van de CGM-sensor in een huidlaagje geplaatst, in het onderhuidse vetweefsel. Hier meet de CGM-sensor de glucose in de interstitiële vloeistof, hetgeen de vloeistof is die de ruimte tussen de cellen vult.
Over het algemeen is je glucosespiegel op verschillende plaatsen in je lichaam vergelijkbaar.
Glucose van voedsel dat je eet wordt vanuit je dunne darm in de bloedbaan gebracht. Na elke maaltijd of snack stijgt de bloedglucosespiegel binnen een paar minuten.
Glucose wordt via de bloedbaan zeer snel door het hele lichaam gedistribueerd. Het duurt echter langer voordat glucose zich verplaatst van de bloedvaten naar alle weefsels, inclusief het onderhuidse vetweefsel waar de CGM-sensor meet. De glucose moet verschillende celmembranen en andere grenzen passeren en door vloeistoffen navigeren, wat enige tijd in beslag neemt.
Het CGM-systeem heeft ook een klein beetje tijd nodig om de glucosespiegel bij de sensor te meten en te verwerken. Glucose moet door de membranen van de sensor naar de plaats van meting bewegen en het gegenereerde signaal moet worden verwerkt voordat het wordt weergegeven.
Als je meestal in rust bent, is de vertragingstijd van je CGM-sensor ongeveer 5 minuten. Maar als je glucosespiegels snel veranderen, kan de vertraging toenemen, bijvoorbeeld tot 12–24 minuten tijdens het sporten. (Afhankelijk van de glucosesensor kan de vertragingstijd oplopen tot 40 minuten).
Vertragingstijd kan een belangrijke factor zijn om te overwegen voor sommige situaties in diabetesmanagement.
Kies een moment van stabiele glucose om je CGM-sensor te kalibreren. Vertragingstijd tijdens snelle glucoseveranderingen (bijv. na maaltijden en tijdens beweging) kan je kalibratie-inspanningen misleiden.
Hoewel je na een hypo correctiekoolhydraten hebt gegeten, geeft je CGM-app de stijging van je bloedglucose misschien nog niet weer. Controleer dit met een vingerpriktest voordat je extra koolhydraten eet.
Let tijdens beweging op symptomen van hoge of lage glucosewaarden. Kijk niet alleen naar de glucosewaarde op je CGM-app, maar let ook op de richting van de trendpijlen. Als de richting naar beneden gaat, wil je misschien koolhydraten innemen of een tijdje stoppen met de fysieke activiteit om je risico op het ontwikkelen van hypoglykemie te verkleinen.
Houd er ook rekening mee dat als je glucose laag is geweest en je CGM-app dit met enige vertraging meldt tijdens de beweging, je misschien te veel eet omdat je misschien al in een fase van stijgende glucose zit.
[1] Schmelzeisen-Redeker G, Schoemaker M, Kirchsteiger H, Freckmann G, Heinemann L, Del Re L. Time Delay of CGM Sensors: Relevance, Causes, and Countermeasures. J Diabetes Sci Technol. 2015 Aug 4;9(5):1006-15. doi: 10.1177/1932296815590154. PMID: 26243773; PMCID: PMC4667340.
Vorige
Volgende
Accu-Chek Nieuwsbrief
Krijg nieuws en tips over diabetesmanagement in je inbox
