CGM-kennis
De hoeveelheid tijd die je op een dag in jouw individuele streefwaardenbereik blijft - de ”tijd binnen bereik” - is een van de belangrijkste waarden om rekening mee te houden bij jouw glucoseregeling.
Wat is mijn streefwaardenbereik en waarom is het belangrijk om binnen dat bereik te blijven?
Jouw streefwaardenbereik geeft de grenzen aan voor optimale bloedglucosewaarden. Als je jouw bloedglucosewaarden binnen dit bereik houdt en de tijd die je binnen dit bereik doorbrengt verhoogt, kun je jouw risico op het ontwikkelen van diabetescomplicaties verlagen.
Stel je voor dat binnen bereik blijven vergeleken wordt met een auto die over een gladde weg rijdt. Langs de weg kan het terrein oneffen zijn. Als je van de weg afgaat, kan jouw auto beschadigd raken, vooral naarmate je langer rijdt in het oneffen gedeelte. Er kunnen bomen of zelfs een muur langs de weg staan, wat directe en grotere schade zal veroorzaken als je de rijweg verlaat.
Om soepel te kunnen rijden, moet je weten wat jouw glucosebereik is en hoeveel tijd je daar elke dag aan moet besteden om negatieve effecten te minimaliseren.
Tijd binnen bereik is de hoeveelheid tijd per dag die je doorbrengt in jouw streefwaardenbereik. Dit kan worden uitgedrukt in percentages. Als je bijvoorbeeld 12 van de 24 uur binnen jouw streefwaardenbereik doorbrengt, is jouw tijd binnen bereik 50 %. Om het doel van 70 % voor de tijd binnen bereik te behalen, die voor de meeste patiënten wordt aanbevolen, moet je bijna 17 uur in jouw streefwaardenbereik doorbrengen.
De tijd binnen bereik wordt automatisch berekend en weergegeven door jouw CGM-systeem.
Het verhogen van de tijd die je doorbrengt binnen het streefwaardenbereik helpt je risico op het ontwikkelen van langetermijn complicaties (gerelateerd aan diabetes) te verlagen.
Hoe meer tijd je in het bereik doorbrengt, hoe minder de kans dat complicaties zullen optreden. De ogen en nieren worden bijvoorbeeld direct beïnvloed door tijd binnen bereik. Mensen met hogere percentages van de tijd binnen bereik hebben minder kans op retinopathie en microalbuminurie.
Jouw glucosewaarden dichtbij of binnen het bereik van een gezonde bloedglucosespiegel houden (”normoglycemisch bereik”) is een goede zaak. Het streefwaardenbereik van 3,9–10 mmol/L wordt aanbevolen voor de meeste mensen met diabetes type 1 of diabetes type 2.
Voor zwangere vrouwen met diabetes wordt een iets ander bereik aanbevolen (3,5–7,8 mmol/L).
Hoewel dergelijke algemene aanbevelingen beschikbaar zijn, is het belangrijk om jouw persoonlijke streefwaardenbereik te bespreken met jouw behandelend arts of diabetesteam.
Soms worden de termen tijd boven bereik (TAR) en tijd beneden bereik (TBR) gebruikt. De hoeveelheid tijd die onder het onderste streefwaardenbereik wordt doorgebracht wordt tijd beneden bereik genoemd, terwijl de hoeveelheid tijd die boven het bovenste streefwaardenbereik wordt doorgebracht tijd boven bereik wordt genoemd.
Idealiter blijf je zo lang mogelijk binnen bereik. Het onder controle houden van de glucosewaarden kan echter moeilijk zijn en soms zelfs problemen veroorzaken. Als je bijvoorbeeld te agressief bent in het verlagen van jouw bloedglucoswaarde, kan jouw risico op hypoglycemie toenemen.
Aanbevelingen voor de tijd binnen bereik en het streefwaardenbereik variëren, afhankelijk van jouw type diabetes, leeftijd, risicofactoren en mogelijke zwangerschap.
Over het algemeen wordt een tijd binnen bereik van minstens 70 % aanbevolen voor zowel diabetes type 1 als type 2. Deze aanbeveling kan verschillen afhankelijk van je individuele situatie. Als je bijvoorbeeld risicofactoren hebt zoals een hoge bloeddruk of een hoog BMI, is de aanbevolen tijd binnen bereik 50 %.
Voor kinderen en adolescenten is de aanbevolen tijd binnen bereik hoger. Voor zwangere vrouwen is het aanbevolen streefwaardenbereik smaller en moet de tijd die in dat bereik wordt doorgebracht langer zijn. Het opvolgen van deze aanbevelingen zou moeten helpen om het risico op complicaties te verkleinen.
Tijd binnen bereik aanbevelingen verschillen voor verschillende groepen mensen met diabetes
Soms wordt de uitdrukking ”punten binnen bereik” gebruikt op een vergelijkbare manier als tijd binnen bereik. Wat is het verschil? In principe zou de term ”punten binnen bereik” gebruikt kunnen worden als we het hebben over zelfmonitoring van bloedglucosewaarden (SMBG) in plaats van continue glucosemonitoring (CGM).
Als je genoeg metingen per dag hebt, kun je die gebruiken om jouw tijd binnen bereik te berekenen. In tegenstelling tot CGM geeft het gebruik van zelfmonitoring van bloedglucosewaarden je geen glucosewaarden voor het grootste deel van de dag. Je moet dus voorzichtig zijn als je de tijd binnen bereik berekent op basis van SMBG-punten.
Toch is ”punten binnen bereik” een uitdrukking die helpt om het belang van binnen bereik zijn over te brengen, of je nu meet met zelfmonitoring van bloedglucosewaarden of met CGM.
Andere uitdrukkingen zoals ”metingen binnen bereik” en ”tests binnen bereik” lijken op ”punten binnen bereik
De HbA1c-waarde is een belangrijke meting van jouw bloedglucosewaarde. Het geeft het gemiddelde van jouw glucosewaarden weer van de afgelopen 2–3 maanden. Over het algemeen helpt het verlagen van jouw HbA1c je om complicaties op de lange termijn te voorkomen. Er zijn echter beperkingen aan het gebruik van HbA1c om jouw glucosecontrole te beoordelen. HbA1c is slechts een gemiddelde, dus je kunt lage of hoge glucosewaarden missen en het laat niet zien hoeveel jouw glucosewaarde schommelt gedurende de dag.
Tijd binnen bereik is ook een meting van jouw glucosewaarden gedurende de tijd. In tegenstelling tot HbA1c, dat maar één getal oplevert, geeft de tijd binnen bereik je een vollediger beeld omdat je weet hoe lang je binnen of buiten een bepaald bereik bent geweest.
Hoe hoger de tijd binnen bereik, hoe lager jouw HbA1c. Als je voortdurend hoge glucosewaarden buiten jouw streefwaardenbereik hebt, is jouw tijd binnen bereik laag (jouw waarden liggen erboven) en zal jouw HbA1c hoog zijn.
Er is geen formule om de ene waarde uit de andere te berekenen, maar als zeer ruwe vuistregel komt een stijging van de tijd binnen bereik met 10 % overeen met een HbA1c-daling van ongeveer 0,5 tot 0,8 %.
Accu-Chek Nieuwsbrief
Krijg nieuws en tips over diabetesmanagement in je inbox
